Δευτέρα, Οκτωβρίου 29, 2012

-Η ανάγκη για ένα θεμελιώδες όραμα



Είναι πάντα εξαιρετικά ενδιαφέρον να διαβάζουμε παλιά, δικά μας κείμενα. Μπορεί να μην μας μαθαίνουν κάτι καινούργιο, κάτι από αυτά που κάθε μέρα συμβαίνουν, αλλά μας βοηθούν να δούμε πως και γιατί γίνονται τα πράγματα όπως γίνονται. Κατανοούμε τι δεν κάναμε σωστά, διαπιστώνουμε τι παραλείψαμε και εμπνεόμαστε για το τι πρέπει, ίσως, να κάνουμε από δω και μπρος.

Ξαναδιαβάζω, με αυτήν την ματιά, ένα κείμενο του 2004, που είχε γραφτεί τότε για το δημογραφικό πρόβλημα. Που αν δεν κάνουμε κάτι επειγόντως γι' αυτό, σήμερα κιόλας, κάτι βαθιά πολιτικό και εκτάκτως γενναίο, θα έρθει στην επιφάνεια με τραγικό τρόπο σε μερικά χρόνια από σήμερα, για να μας αποτελειώσει, την φορά αυτή, οριστικά. Αφήνοντας γυμνό το έθνος και βαθιά αμήχανους και απελπισμένους ακόμη και αυτούς τους υπερπατριώτες, που εξαντλούν τις συγκινήσεις τους βλέποντας κυματίζουσες σημαίες και παράσημα μεγαλόσχημων ενστόλων.

Επειδή πατριωτισμός είναι πριν και πάνω από όλα η προσήλωση στην διασφάλιση της συνέχειας. Η παράδοση της σκυτάλης. Μαζί με την ευγενή ιδέα, ο πατριωτισμός χρειάζεται καινούργια σάρκα και καινούργια κόκαλα. Ανάλωση αυτοθυσιαστική του παλιού, για χάρη του νέου, που θα γεννηθεί.

Το κείμενο θα μπορούσε να είχε γραφτεί και σήμερα. Ακολουθούν κάποιες περικοπές, παρακάτω:

******************************
 ... ... ...

Η επιθυμία τεκνοποίησης, ως αρχέγονη και πρωτεϊκή λειτουργία, είναι πρωτίστως αποτέλεσμα ανταπόκρισης του ατόμου στο αξιακό του σύστημα, ο δε βαθμός ανάπτυξης της αποτελεί συνάρτηση του αισθήματος ασφάλειας και προοπτικής που προσφέρει το ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον. Οι οικονομικές συνθήκες ασκούν μικρή επίδραση στο πλέγμα αυτών των παραγόντων και ειδικότερα όταν αυτές αξιολογούνται μέσα στο πλαίσιο του, κυρίαρχου πλέον, καταναλωτικού μοντέλου, επιδίωξη του οποίου είναι η διαρκής δημιουργία νέων «αναγκών», η δημιουργία δηλαδή νέων τρόπων ανάλωσης των διαθέσιμων οικονομικών πόρων.

Η υιοθέτηση των παραπάνω σκέψεων οδηγεί αναπόφευκτα στο συμπέρασμα ότι η βελτίωση της ατομικής οικονομικής θέσης του πολίτη δεν οδηγεί σε αξιόλογη αύξηση της επιθυμίας του για απόκτηση απογόνων. Αντίθετα η επιθυμία αυτή ενισχύεται σημαντικά από την αίσθηση συμμετοχής σε μια κοινωνία που μπορεί να εγγυηθεί συνθήκες συνοχής και αλληλεγγύης και να εμπεδώσει μόνιμο αίσθημα ασφάλειας και προοπτικής. Τα οικονομικά ή άλλα εξατομικευμένα μέτρα, που έχουν σκοπό την αντιμετώπιση του δημογραφικού, μπορούν να είναι αποτελεσματικά μόνον εάν εφαρμοσθούν επικουρικά και εξειδικευμένα, στο πλαίσιο ενός ευρύτερου σχεδιασμού, που κατ΄ αρχήν θα θεραπεύει τις θεμελιώδεις αιτίες του προβλήματος και θα εγκαθιστά πρωτογενώς την επιθυμία τεκνοποίησης.

Η συγκεκριμένη ανάγνωση δεν μπορεί να χαρακτηρισθεί αισιόδοξη, αφού βάσει αυτής το δημογραφικό πρόβλημα συνιστά γενικευμένη και συστηματική κοινωνική νόσο, τα αίτια της οποίας πρέπει να αναζητηθούν στην αλλαγή του αξιακού συστήματος της κοινωνίας, στην κατάρρευση της συλλογικότητας, στην εξαλείψει της κοινοτικής συνοχής και αλληλεγγύης, στην επικράτηση του ατομικισμού και του εξοντωτικού ανταγωνισμού και στην μείωση του αισθήματος ασφάλειας και προοπτικής.

Η οικονομική διάσταση προκύπτει ως απότοκος όλων αυτών, στο μέτρο της επικράτησης της εσφαλμένης αντίληψης, σύμφωνα με την οποία τα παραπάνω εν ανεπαρκεία αγαθά έχουν μετατραπεί σε αγοραία προϊόντα, που ο κάθε ένας μπορεί να τα προμηθευθεί, ανάλογα με τις δυνατότητες του.
… … …

Κοντολογίς η πολιτική που πρέπει να ασκηθεί απέχει πολύ από του να μπορεί να χαρακτηρισθεί ως πολιτική ειδική για την αντιμετώπιση του δημογραφικού. 

Αντίθετα αποκτά χαρακτήρα συνολικού πολιτικού οράματος για την κοινωνία.
… … …

Εν όψει των παραπάνω η πανηγυρική εξαγγελία της ανασύστασης ενός νέου κοινωνικού κράτους συνιστά ύψιστη προτεραιότητα.

Το προτεινόμενο μοντέλο πρέπει να οριοθετεί με ακρίβεια το επίπεδο των δικαιωμάτων που θεωρούνται στοιχειώδη, και άρα τίθενται υπό την προστασία και την εγγύηση της κοινωνίας.

Να προσδιορίζει επαρκώς το σημείο ισορροπίας του ατομικού με το δημόσιο συμφέρον.

Να διακηρύσσει ότι στο πλαίσιο της παροχής βασικών υπηρεσιών, όπως η υγεία, η παιδεία ή η ασφάλεια, το κράτος δεν δρα ανταγωνιστικά με τους ιδιώτες, αλλά αντίθετα παρέχει αυτοτελώς και σε υψηλό επίπεδο τα αγαθά αυτά, ασκώντας αυτονόητη υποχρέωση του.

Και τέλος να εγγυάται πειστικά ότι ο ανταγωνισμός, που φυσιολογικά αναπτύσσεται μεταξύ των μελών μίας ανοικτής και φιλελεύθερης κοινωνίας, δεν ασκείται με όρους εξόντωσης του ασθενέστερου και επιβίωσης του ισχυρότερου.

Παρά το γεγονός ότι ο χρονικός ορίζοντας πλήρους υλοποίησης παρόμοιων εξαγγελιών είναι μακρύς, ή και αβέβαιος, τα αποτελέσματα της οραματικής αφομοίωσης τους από την κοινωνία είναι άμεσα ορατά. Πράγματι οι προσδοκίες που αναπτύσσονται μειώνουν την δυσπιστία, αυξάνουν την ανοχή, εξασφαλίζουν κλίμα συναίνεσης και καθιστούν την εφαρμογή των επί μέρους εξειδικευμένων πολιτικών ανεμπόδιστη.
… … … 

Πρέπει να σημειωθεί ότι για όλα τα παραπάνω η παρουσίαση απτών και μετρήσιμων αποτελεσμάτων είναι λιγότερο σημαντική από αυτή καθ΄ αυτή την αξιοπιστία και την πειστικότητα των σχετικών εξαγγελιών, αφού το βασικό ζητούμενο είναι η καλλιέργεια κλίματος συναίνεσης, η ανάπτυξη προσδοκίας και αισιόδοξης προοπτικής και εν υστάτη αναλύσει η ανάκτηση του ουσιώδους, που δεν είναι άλλο από την αρχέγονη χαρά της ζωής.


buzz it!

2 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Τα παιδιά είναι πλέον τεκμήρια ... οπότε ...
Τουλάχιστον τα παιδιά των υπερφορολογούμενων που δεν θα γεννηθούν θα έχουν πέσει υπέρ ιερού σκοπού: την διατήρηση της σύνταξης των άγαμων θυγατέρων!!!

Atlas Shrugged
ΥΓ Αυτο που αποκαλούμε Έλληνες σήμερα προέρχεται από "πολιτισμικές" ελληνοποιήσεις διάφορων Μεσογειακών φύλων από τα Ελληνιστικά χρόνια και μετά (δηλ. δεν προήλθαν από τις ιερές σπερματογονίες και τα ωάρια των Αθηναιοσπαρτιατών. Ας το έχουμε αυτο υπόψη όταν αρχίζουμε τους θρήνους για τον αφανισμό του Ελληνικού έθνους)

ΕΡΜΙΠΠΟΣ είπε...

Καλά το ξεκινάτε αλλά στο υστερόγραφο υπερβάλλετε λίγο. Δεν είμαστε, πράγματι, εξ ιερών σπερμογονιών, αλλά έχουμε κάποια αφήγηση που δεν αντικαθίσταται εύκολα με κάποια άλλη (κανείς δεν μας δανείζει την δικιά του) και που, καλώς ή κακώς, την χρειαζόμαστε για μερικές δεκαετίες ακόμη.